Bestaat er zoiets als die ene passie? Is er die ene baan die het helemaal is voor jou? Ik geloof er niet zo in. Steve Jobs kan zeggen wat hij wil, maar jij maakt je baan leuk en niet andersom. Ik geloof in werkvermogen, of wel het verzamelen van vaardigheden en ideeën die je kunnen brengen waar je wilt zijn: goed werken. Niet te verwarren met ‘leuk werk’.
Natuurlijk, voor sommige mensen is er wel zoiets als die ene baan. Als je al heel vroeg weet wat je worden wilt en daar alles voor doet en het dan ook nog leuk vindt, prachtig! Het is zeldzaam, voor de meesten van ons is het geen gegeven. Toch vertellen allerlei boeken, films en verhalen ons – vergeet ook de ultieme vraag niet: wat wil jij later worden als je groot bent? (Beleidsmedewerker natuurlijk!) – dat die ene ultieme baan er voor jou hoe dan ook is. Je moet hem alleen nog even vinden.
Wat Steve deed: van alles en nog wat
Steve Jobs staat bekend als een groot zakenman met een liefde voor design. Toch is hij waarschijnlijk bekender vanwege de liefde die hij uitstraalde voor zijn werk: hij wás Apple en was de belichaming van de uitvindingen die ze deden. Hij vond dat je niet moest rusten voordat je je passie had gevonden. Je werk is namelijk een groot onderdeel van je leven. Dan kun je maar beter doen wat je leuk vindt. Dat laatste is wel waar, maar Steve leidde in aanloop naar Apple’s succes niet bepaald het leven van iemand met een aangeboren passie voor het leiden van een groot technologiebedrijf.
Steve stopte met zijn studie. Hij ging werken en had via de middelbare school zijn goede vriend en latere compagnon Steve Wozniak leren kennen. Op wat wij de hogeschool werd hij een bohemien op de campus. Als drop-out had hij geen kamer meer, maar hij sliep bij iedereen waar die maar kon om op de campus te blijven. Hij ging aan de slag bij Atari als spelontwerper en deed een sabbatical in India om het boeddhisme te leren kennen.
Wozniak was bezig met zijn eerste moederbord op het moment dat Jobs en hij de banden weer aan haalden. Jobs vond dat een goed idee en zei dat ze in zaken moesten gaan. De man zag iets wat nog niet veel anderen zagen: een toekomst voor een computer als particulier bezit. De rest is geschiedenis.
Wat Steve zei: rust niet voor je je passie vindt
Klinkt niet ontzettend als een verhaal waarbij passie een natuurlijk gegeven was. Of wel? Hij stelde zichzelf open voor allerlei ideeën en deed door ander werk te doen de vaardigheden op die later Apple groot maakten. Hij ontwikkelde een visie en zag het, meer gaandeweg, als zijn missie om de wereld te veranderen door technologie. Dat wist hij natuurlijk niet toen hij vijf was en de vraag kreeg: Wat wil jij later worden als je groot bent?
Omdat hij zo verbonden raakte aan zijn missie, begon hij het te zien als een onderdeel van hemzelf, wat hem verleidde tot de volgende uitspraak:
“Your work is going to fill a large part of your life, and the only way to be truly satisfied is to do what you believe is great work. And the only way to do great work is to love what you do. If you haven’t found it yet, keep looking. Don’t settle. As with all matters of the heart, you’ll know when you find it.”
Steve Jobs
Leuk vinden wat je doet is natuurlijk het mooiste wat er is. Waar ik moeite mee heb, is het ‘zoeken’-gedeelte uit die opmerking. Dat suggereert dat er al iets is, voor jou alleen. Steve ontwikkelde eigenlijk werkvermogen door de keuzes die hij maakte en door de mensen met wie hij zich omringde. Heel zwart-wit gesproken kreeg hij door Wozniak het idee en had hij via Atari de vaardigheden opgedaan om er ook iets van te kunnen maken. Een gok bleef het wel. Eentje die buiten de comfortzone lag, maar wel binnen de mogelijkheden.
Doe dus als Steve: leer door te doen en blijf nieuwsgierig naar de mensen en de dingen om je heen. In een notendop is dat voor mij wat ‘werkvermogen ontwikkelen’ is. Dat maakt het werk wat je nu doet, zelfs als dat misschien niet je van het is, een stuk leuker om mee bezig te zijn.
Photo by Jason Leung on Unsplash
